Ülker Mühendislik

Deprem yalıtım sistemleri, yalıtım birimlerinde gerçekleşen yüksek deplasman ve çevirim etkisi ise binanın (a) periyodunu uzatarak ve (b) enerji sönümleyerek spektral ivme talebini düşürerek binaları deprem etkilerinden korumaktadır.

Güncel yönetmelikler konut türü yapılar için tasarım depremi (DD2) altından “kontrollü hasar” performans seviyesini hedeflemektedir. Bu da binanın tasarım depremini geçirdikten sonra hasar alacağı, hatta bazı durumlarda onarılamayacak derecede hasar alacağı anlamına gelmektedir. Deprem yalıtım sistemine sahip olan binalarda ise performans hedefi çoğu durumda daha yüksek olmakta ve dolayısı ile tasarım depremi sonrası beklenen hasar oldukça düşük seviyelerde olmaktadır.

Sonuç olarak ankastre (deprem yalıtım sistemine sahip olmayan) binalarda, tasarım depremi sonrası ciddi bir yapısal / yapısal olmayan onarım beklentisi bulunmakta iken, deprem yalıtım binalarda bu söz konusu değildir.

Binaların deprem yalıtım sistemi ile güçlendirilmesinde, ileri performans elde etmek dışında (a) daha kısa inşaat süresi, (b) yalıtım biriminin yerleştirileceği kat ve bu katın altında kalan katlar dışında ilave bir müdahale genellikle gerekmiyor olması, (c) imalatın kısıtlı bir alanda yapılması sebebi ile eşyaların bina içinde bırakılabilmesi gibi ilave avantajları bulunduğu gibi; (a) yüksek maliyet ve (b) uzun tasarım süresi gibi de dezavantajları bulunmaktadır.

Binaların deprem yalıtım sistemleri ile güçlendirilmesi belirli koşullar altında mümkündür. Bunlar sırası ile:

Binanın etrafında yeterli hareket mesafelerinin bulunması

Yalıtım birimlerinin verimli çalışabilmeleri için, yeterli deplasman yapabilmeleri gerekmektedir. Bunun sağlanabilmesi için binanın etrafında hareket payı bulunmalıdır. Dolayısı ile örneğin bitişik nizam binalarda yalıtım birimlerinin kullanımı oldukça zordur.

Yalıtım birimlerinin montajı için ayırılabilecek alan bulunması

Yalıtım birimlerinin mevcut binalara montajında en sık kullanılan yöntem, belirli bir düzlemde kolonların kesilerek binanın askıya alınması ve sonrasında yalıtım birimlerinin yerleştirilmesidir. Gerek binayı askıya almak için kullanılan mengenelerin yerleşimi, gerekse mevcut kolon kesim işleminin verimli yapılabilmesi için genellik bu düzlem belirlenen bir katın yaklaşık orta yüksekliğidir. Bu durumda söz konusu katta ciddi bir kalan kaybı söz konusu olmaktadır.

Mevcut yapı kalitesi

Yalıtım birimleri ile güçlendirmede esas olarak yalıtım birimlerinin konumlandırıldığı katın üstünde herhangi bir imalat yapılmaması öngörülmektedir. Dolayısı ile binanın mevcut taşıyıcı sisteminin de asgari bir kalitesi ve dayanımı / rijitliğinin bulunması gerekmektedir.

Yukarıdaki ana kriterleri sağlayan yapılar için deprem yalıtım sistemlerinin kullanımı genel olarak mümkündür.

Moda Gurup Apartmanı (a) mevcut durum görünüşü (b) deprem yalıtım ile güçlendirme sonrası görünüş

Binam Deprem Yalıtımı (sismik izolasyon) ile Güçlendirilebilir mi?

Deprem yalıtım sistemleri, yalıtım birimlerinde gerçekleşen yüksek deplasman ve çevirim etkisi ise binanın (a) periyodunu uzatarak ve (b) enerji sönümleyerek spektral ivme talebini düşürerek binaları deprem etkilerinden korumaktadır.

Diğer Yazılar