24.01.2020 Sivrice Depremi ve Deprem Yalıtımı

Tarih: 24.2.2021

24.01.20 Sivrice Depremi ardından bölge şehirlerde 3 gün süren birtakım incelemelerde bulunduk. Bu esnada 2'sinin yapısal ve deprem yalıtım sistemi Ülker Mühendislik tarafından projelendirilmiş olan 3 adet deprem yalıtımlı hastaneyi de inceleme fırsatı yakaladık.

Bunlardan biri olan Elazığ Hastanesi'nin 0.82g S1 MCE spektral ivmesi altında hesaplanan maksimum deplasman talebi 44.8 cm'dir. Yalıtım birimi deplasman kapasitesi ise 52 cm'dir. Sivrice Depreminde izolatörlerde 6 cm ile 2 cm arasında değişen hareketler gözlemlenmiştir. Kalıcı deplasmanlar ise 2 ile 0 cm arasındadır.
 
Hesaplara baktığımızda nominalde yaklaşık 4 cm, alt sınır parametreleri ile ise yaklaşık 6 cm elde etmemiz gerekiyor. Tabii, hesaplar için alınan S1 değeri aletsel veri elimizde olmadığı için yaklaşıktır.
 
Aşağıdaki videoda, önce konvansiyonel bir yapıda daha sonra deprem yalıtımlı Elazığ hastanesinde bulunan muhteviyatın Sivrice Depremi esnasında hareketini görebilirsiniz. Fark, yalıtım sisteminin başarılı bir şekilde çalıştığının en net göstergesidir.
 

Sivrice depreminde ilk sınavını veren tasarımı tarafımızca yapılmış olan deprem yalıtımlı şehir hastanesi örneğinden yola çıkarak dikkate edilmesi gereken hususları da aşağıda sıraladım.
 
1. Yalıtım sistemlerindeki alt ve üst sınır parametreleri doğru belirlenmelidir, bu örnekte deplasman tahmini alt sınır değerleri (lambda = 0.7) ile tutturulmuştur. Günümüzde birçok projede üretici tarafından verilen 0.9 gibi, testlerde de sağlanmadığı açık olan, yüksek lambda değerleri mutlaka sorgulanmalıdır.
 
2. Yalıtım birimlerinin davranışının doğru izlenebilmesi için yalıtımlı binaların ivme ölçer / deplasman ölçer v.b. ekipmanla izlenmesi gerekmektedir.
 
3. Bu örnekte binanın “pivot” ettiği açıktır. Bu husus yalıtım sistemi davranışını ciddi olarak değiştirmektedir. Dolayısı ile yalıtım sistemlerinin hareketini engelleyecek tüm yapısal / yapısal olmayan unsurlar bir an evvel kaldırılmalıdır.
 
4. seçilen yalıtım sistemine göre binada kalıcı deplasman olabilir. Depremlerden sonra rutin kontrol yapılması ile istenmeyen bir durumun önüne geçilebilir.
© 2021 ÜLKER MÜHENDİSLİK. TÜM HAKKI SAKLIDIR.